Chmura publiczna, prywatna, czy on-premise?

Rozwiązań służących przechowywaniu zasobów informatycznych w firmie jest kilka. Wybór chmury to obecnie dominujący trend na całym świecie. Należą do nich min.: własne centrum danych, chmura prywatna, publiczna chmura obliczeniowa. Oczywistą rzeczą jest, że równocześnie można korzystać z kilku rozwiązań naraz. Czyli korzystać z tzw. rozwiązania hybrydowego, łącząc własne centrum danych, chmurę prywatą z publicznym rozwiązaniem komercyjnym.

Według danych przekazanych przez PMR w raporcie „Rynek przetwarzania danych w chmurze w Polsce 2021. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2021-2026”, wartość polskiego rynku chmurowego w 2022 roku przekroczy kwotę 3 miliardów złotych. W 2021 roku wykorzystanie chmury obliczeniowej wzrosło o 30% rok do roku, a szczególnie dużą dynamikę we wdrażaniu usług chmurowych widać od momentu wybuchu pandemii COVID-19, która wymusiła zmianę w podejściu do budowania infrastruktury IT.

Wiele przedsiębiorstw zastanawia się nad odejściem od dotychczas stosowanych sposobów dostarczania infrastruktury informatycznej na rzecz rozwiązań chmurowych, które cechują się na pewno wyższą elastycznością, dostępnością i prostszym zarządzaniem. Ale czy rozwiązania chmurowe cechują się również niższym kosztem? Spróbujmy to sprawdzić.

I. Rozwiązanie on-premise

On-premise, to lokalne środowisko informatyczne, obsługiwane przez wewnętrzny dział IT lub firmę outsourcingową. Łączy się z dzierżawą lub kupnem maszyn oraz (najczęściej) budową i utrzymaniem własnej infrastruktury – oprogramowania, sieci oraz pomieszczenia serwerowni, zapewniającej odpowiednie warunki dla maszyn.

Posiadanie własnych urządzeń zawsze niesie za sobą konieczność zapewnienia ich obsługi z wykorzystani em własnych zasobów kadrowych. Łączy się również z koniecznością ponoszenia miesięcznych kosztów związanych z ich obsługą i utrzymaniem. Koszty z reguły są przewidywalne i dotycząc min.: wynagrodzenie specjalistów obsługujących infrastrukturę, opłatę za prąd czy łącze internetowe.

Zalety modelu on-premise

  • kontrola nad zasobami i usługami – posiadając rozwiązanie on-premise można kontrolować zasoby oraz tworzyć dedykowane usługi;
  • łatwiejsze spełnienie regulacji prawnych – zarządzanie infrastrukturą i sprzętem wewnątrz firmy ułatwia spełnienie wymagań prawnych dotyczących m.in. przechowywania czy przetwarzania danych (RODO, KNF).

Wady rozwiązania on-premise

  • trudność skalowania – w modelu on-premise skalowanie odbywa się poprzez dokupienie kolejnych maszyn, co może pociągać za sobą dodatkowe koszty (rozbudowa serwerowni, poszerzenie zespołu IT);
  • konieczność posiadania własnej serwerowni;
  • samodzielna konserwacja sprzętu – serwery są własnością firmy, przez co zespół IT musi poświęcać czas na obsługę fizycznych maszyn, niekiedy kosztem prac rozwojowych.

II. Prywatna chmura obliczeniowa

Chmura prywatna obejmuje udostępnianie przestrzeni serwerowej oraz usług infrastrukturalnych firmie na wyłączność. Centrum danych może być hostowane przez firmę lub zewnętrznego usługodawcę. Firma korzysta z wewnętrznej sieci, wydzielonej przestrzeni infrastruktury – nie współdzieli jej z innymi użytkownikami, co przekłada się na bezpieczeństwo, ale też wysoki koszt utrzymania środowiska. Podobnie o stabilność oraz skalowalność. Podobnie, jak w sytuacji konieczności zwiększenia zasobów dyskowych spowodowanych np. powiększeniem się dokumentacji elektronicznej lub też zwiększenia ilości dodatkowych aplikacji i systemów.

W przypadku prywatnej chmury obliczeniowej koszty są stałe, nawet jeśli zużycie jest różne. Firma płaci za przestrzeń serwerową, usługi informatyczne oraz utrzymanie sieci. Koszty są stosunkowo wysokie, ponieważ firma wynajmuje całe środowisko na wyłączność. Łączy się to z możliwością dopasowania infrastruktury, maszyn i usług do potrzeb biznesu. Dostawca jest w stanie przygotować dedykowane rozwiązania czy zakupić sprzęt spełniający regulacje prawne (związane m.in. z przetwarzaniem danych osobowych czy płatności internetowych).

Zalety chmury prywatnej

  • stałe i przewidywane koszty korzystania z prywatnej chmury;
  • konserwacja sprzętu, za którą jest odpowiedzialny usługodawca;
  • łatwa skalowalność;
  • bezpieczeństwo i stabilność leży po stronie usługodawcy;
  • w przypadku chmury prywatnej jest możliwe tworzenia dedykowanych rozwiązań i usług;

Wady chmury prywatnej

  • znacznie wyższe koszty utrzymania aniżeli w przypadku rozwiązania on-premise;
  • utrzymanie chmury prywatnej wymaga umiejętności i nakładu czasu, co pociąga też za sobą wyższy koszt obsługi rozwiązania;

III. Publiczna chmura obliczeniowa

W przypadku publicznej chmury obliczeniowej maszyny należą do zewnętrznych dostawców usług (takich jak Google, Amazon czy Microsoft).

Właściciele chmur publicznych posiadają swoje centra danych, rozbudowaną infrastrukturę serwerową oraz połączenia sieciowe między centrami. O fizycznej specyfikacji maszyn decyduje dostawca usług. Coraz częściej daje jednak możliwość korzystania z dedykowanego sprzętu. Prace utrzymaniowe, obsługa sprzętu, konserwacja, aktualizacje, są prowadzone po stronie usługodawcy chmurowego. Zasoby są udostępniane przez Internet, za pośrednictwem platformy do obsługi chmury publicznej. Dostawcy chmur publicznych, oprócz samej przestrzeni serwerowej, dają też do dyspozycji różne usługi infrastrukturalne.

Zalety chmury publicznej

  • optymalizacja kosztów wdrożenia;
  • krótki czas wdrożenia;
  • szybki dostęp do informacji;
  • dostęp do danych z każdego miejsca;
  • gwarancja bezpieczeństwa danych krytycznych;
  • łatwość w użyciu;
  • szybsze uaktualnienia po niskich lub zerowych kosztach;
  • możliwość pracy grupowej, nawet w ramach dużych zespołów.

Wady chmury publicznej

  • bezpieczeństwo i prywatność w chmurze;
  • przepustowość
  • podatność na ataki z zewnątrz